ขอขอบคุณที่ไว้วางใจให้หมอคณินทร์ ดูแลการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเทียม
เพื่อให้ผู้ป่วยทุกคนสามารถฟื้นตัวได้เร็ว กลับไปเดิน หรือใช้งานข้อเข่าให้ได้ดีกว่าตอนก่อนผ่าตัด และใช้งานข้อเทียมได้ตลอดอายุการใช้งาน การดูแลและปฎิบัติตัวมีความสำคัญอย่างยิ่ง
ครึ่งหนึ่งของความสำเร็จเกิดจากผู้ป่วยตั้งใจบริหาร ดูแลตัวเอง ตามคำแนะนำ
บทความในหน้านี้เป็นคำแนะนำในการดูแลตัวเอง เมื่อผู้ป่วยออกจากโรงพยาบาล
หากมีข้อสงสัยสามารถติดต่อ หมอคณินทร์ ได้เลยครับ
ดูแลหลังผ่าตัด
ข้อเทียม
"หมอตั้งใจให้ผู้ป่วยหลังผ่าตัดทุกคนเดินได้ดี และใช้ข้อเทียมไปได้นาน 15-20 ปี
การดูแลหลังผ่าตัดจึงเป็นเรื่องสำคัญ"
การดูแลแผลผ่าตัด
-
หลังจากออกจากโรงพยาบาล แผลผ่าตัดจะปิดด้วยพลาสเตอร์กันน้ำ ซึ่งสามารถอาบน้ำได้ โดยให้น้ำไหลผ่าน โดยไม่ต้องฟอกสบู่บริเวณพลาสเตอร์ เพราะอาจจะทำให้กาวหลุดลอกออกมาได้
-
ถ้าแผลมีเลือดซึม หรือน้ำเข้าแผล สามารถเปลี่ยนแผลที่สถานีอนามัย หรือสถานพยาบาลที่ใกล้บ้านได้ และนำพลาสเตอร์สำรองไปด้วยเพื่อปิดแผลใหม่
-
ถ้าแผลแห้งดี หรือซึมเล็กน้อยเป็นจุดๆ ไม่ต้องเปลี่ยนแผล ค่อยมาเปิดแผลวันนัด หรือ 14 วันหลังผ่าตัด
ควรติดต่อหมอคณินทร์ เมื่อไหร่
-
มีบวมแดง ร้อน รอบแผล
-
แผลมีน้ำเหลือง หรือเลือดซึมเยอะ
ลักษณะแผลที่แห้งดี
การเหยียดงอข้อเข่า
การเหยียดเข่าได้ตรง งอเข่าได้สุด จะทำให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้สะดวก โดยเฉพาะการขึ้นลงบันได
"ช่วงเวลาทองในการฝึกคือ 3 เดือนแรกเท่านั้น
ยิ่งทำได้เร็ว อาการปวดก็จะหายได้เร็วด้วย"
เหยียดเข่าตรง
-
ฝึกโดยการนั่งเก้าอี้ และใช้เก้าอี้อีกตัวรองใต้ข้อเท้า หรือปลายขา
-
ออกแรงกล้ามเนื้อต้นขาเพื่อให้เข่าเหยียดตรง ค้างไว้ 10 วินาที
-
สามาถใช้มือช่วยออกแรงกดบริเวณเข่าร่วมด้วยได้
งอเข่าสุด
-
ฝึกโดยการนั่งเก้าอี้
-
ใช้ขาข้างที่ไม่ได้ผ่าช่วยกดขาข้างที่ผ่าตัด ให้สอดไปใต้เก้าอี้ เพื่อช่วยให้งอเข่าได้สุด
การใช้งานข้อเข่าหลังผ่าตัด
-
ข้อเข่าเทียมสามารถเหยียบลงน้ำหนักได้เต็มที่
-
อุปกรณ์ช่วยเดิน (Walker) ใช้ในช่วงแรก เพื่อป้องกันการหกล้ม และช่วยบรรเทาอาการปวดขณะเดินในช่วงแรก
-
หากผู้ป่วยสามารถเดินลงน้ำหนักได้เต็มที่ โดยที่ไม่เจ็บแล้วสามารถปล่อยไม้เท้าได้เลย
-
สามารถออกกำลังกายโดยการปั่นจักรยานได้ตั้งแต่หลังผ่าตัด โดยเริ่มจากการปั่นอยู่กับที่ แรงฝืดน้อยๆ ก่อนครับ การปั่นจักรยานช่วยเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อรอบเข่า และช่วยการเหยียดงอเข่าได้อีกด้วย
-
ในช่วง 1-2 เดือนแรกอาจจะมีขาบวมได้ หากเดินหรือยืนนาน สามารถบรรเทาอาการขาบวมได้โดยการนอนยกขาสูง
ควรติดต่อหมอคณินทร์ เมื่อไหร่
-
เดินแล้วมีอาการเจ็บมากขึ้นทุกวัน
-
เหยียดงอเข่าไม่ได้
-
ขาบวม ร่วมกับอาการปวด ที่นอนพัก ยกขาสูงแล้วอาการไม่ดีขึ้น
วิธีการป้องกันการติดเชื้อ
เนื่องจากข้อเข่าเทียม ทำจากวัสดุเทียมที่มีความปลอดกัย และไม่กระตุ้นให้เกิดการต่อต้าน แต่ข้อเทียมเหล่านี้สามารถติดเชื้อได้ง่าย เมื่อเทียบกับเนื้อเยื่อปกติของร่างกาย เพราะฉะนั้นเพื่อป้องกันการติดเชื้อจึงควรดูแลสุขภาพให้แข็งแรง ระวังอย่าให้เกิดการติดเชื้อที่บริเวณอื่นเช่น แผลติดเชื้อ ตุ่มหนอง กระเพาะปัสสาะวอักเสบ ซึ่งจะทำให้เชื้อโรคจากที่อื่นมาสู่ข้อเทียมได้
ควรรับประทานยาฆ่าเชื้อ ก่อนทำหัตถาร หรือทำฟัน โดยแจ้งแพทย์ หรือทันตแพทย์ที่ดูแลให้ทราบว่าผู้ป่วยได้รับการใส่ข้อเทียม โดยเฉพาะในช่วง 2 ปีแรก หลังผ่าตัด
หัตถการที่ควรรับประทานยาฆ่าเชื้อก่อนได้แก่
-
การทำฟัน
-
การส่องกล้องทางเดินอาหาร หรือทางเดินปัสสาวะ
-
การใส่สายสวนหัวใจ
นัดติดตามดูอาการ
เนื่องจากข้อเข่าเทียมมีการสึกหรอจากการใช้งาน หรืออาจมีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้นได้ การมาตามนัดเพื่อติดตามดูอาการ จะทำให้คุณหมอสามารถวินิจฉัยภาวะแทรกซ้อนได้ทันท่วงที
ในช่วงแรกการนัดหมายจะนัดบ่อย หากอาการดีเป็นปกติก็จะนัดห่างขึ้นเรื่อยๆ
-
นัด 2 สัปดาห์หลังผ่าตัด เพื่อตรวจดูความเรียบร้อยของแผลผ่าตัด และการขยับของข้อเข่า
-
นัด 6 สัปดาห์หลังผ่าตัด เพื่อตรวจการรขยับของข้อเข่า
-
นัด 3 เดือนหลังผ่าตัด เพื่อดูการใช้งานข้อเข่าของผู้ป่วย
-
นัด 6 เดือน, 1 ปี และทุก 1 ปี หลังผ่าตัด เพื่อตรวจหาภาวะแทรกซ้อน และการสึกหรอของข้อเทียม
เมื่อไหร่ควรมาก่อนนัด
-
เข่าบวม แดง ร้อน มีไข้
-
ขยับข้อเข่าได้น้อยลง
-
เกิดอุบัติเหตุบริเวณที่ผ่าตัด
-
เดินแล้วไม่มั่นคง เหมือนมีอาการเข่าหลุด